FlatClub-ի հիմնադիր. Հայաստանում գտանք տաղանդ եւ մշակույթ

Լոնդոնում եւ Երեւանում տեղակայված Benivo-ն (նախկինում՝ FlatClub) աջակցում է ընկերություններին՝ նոր աշխատակիցների վերաբնակեցման (relocation) հարցում: Ընկերությունը մասնավորապես, խորհրդատվություն է տրամադրում տվյալ աշխատակցի համար նոր քաղաքում կացության մատչելի վայր գտնելու, բանկային հաշիվ բացելու, բժշկի մոտ այցելելու եւ շատ այլ հարցերի դեպքում:

Benivo-ն, որի հաճախորդների թվում են Google-ը, Microsoft-ը, Bloomberg-ը, Vodafone-ը եւ Apple-ը, ունի շուրջ 70 աշխատակից: Ընկերությունը վերջերս $10 մլն ներդրում է ստացել PBJ Capital ամերիկյան վենչուրային հիմնադրամից: Մյուս ներդրողների թվում են Granatus Ventures-ը, Millhouse-ը (որը կառավարում է Ռոման Աբրամովիչի ներդրումները) եւ Altair-ը:

Itel.am-ը զրուցել է Benivo-ի հիմնադիր եւ գլխավոր գործադիր տնօրեն Նիցան Յուդանի հետ:

-Դուք ծնվել եք Իսրայելում, բնակվում եք Լոնդոնում եւ բիզնես եք հիմնել Հայաստանում: Ինչո՞ւ:

- Յոթ տարի առաջ ես տեղափոխվեցի Մեծ Բրիտանիա՝ Լոնդոնի բիզնես դպրոցում MBA կոչում ստանալու նպատակով: Ընկերությունը Լոնդոնում է հիմնվել, սակայն շուրջ 2 ու կես տարի առաջ որոշեցինք, որ այլեւս չենք ցանկանում աութսորս աշխատակիցներ պահել, եւ եկել է սեփական թիմ հավաքելու ժամանակը:

Դա մեզ համար կարեւոր որոշում էր, որը չէինք կարող կյանքի կոչել Լոնդոնում, քանի որ մասնագետներն այնտեղ քիչ էին: Փնտրում էինք նոր վայր եւ 4 տարբերակ ունեինք՝ Չինաստան, Իսրայել, Ուկրաինա եւ Հայաստան: Այս երկրներից յուրաքանչյուրում 20-30 մարդու հետ հարցազրույց արեցինք, եւ Հայաստանում գտանք այն, ինչ մեզ անհրաժեշտ էր՝ տաղանդ եւ մշակույթ:

Որոշեցինք փորձել եւ առաջին հայ աշխատակցին վերցրինք: Աշխատանքի առաջին մի քանի շաբաթներից հետո նա իրեն շատ ավելի լավ էր դրսեւորում, քան մյուս երկրների մեր գործընկերները: Դա ոչ միայն այն պատճառով էր, որ նա լավ կոդ էր գրում, այլեւ լավ էր հասկանում բիզնեսից, եւ նրա առաջարկած լուծումներն այդ տրամաբանության մեջ էին:  

Հենց այդպես կայացվեց Հայաստանում գրասենյակ բացելու ռազմավարական որոշումը:

Ընկերությունում ներդրում կատարեց Granatus Ventures-ը: Այսօր Երեւանում մենք ունենք ավելի քան 20 աշխատակից: Ակնկալում ենք, որ մինչեւ տարեվերջ նրանց թիվը կգերազանցի 40-ը:

- Ի՞նչ սխալներ էիք թույլ տալիս զարգացման նախնական շրջանում:

- Ես շատ սխալներ եմ գործել, սակայն կարծում եմ, որ դա սովորելու միակ տարբերակն է: Մենք սխալվել ենք, որ ավելի արագ չենք զարգացել, չենք եղել ավելի ռեալիստ: Սխալվել ենք, երբ որոշել ենք միաժամանակ մի քանի բան անել, ինչը շատ բարդ է: Այդ իսկ պատճառով որոշեցինք փակել անհատ հաճախորդների վրա հիմնված բիզնես ուղղությունը, եւ աշխատել միայն B2B (Business to business) ուղղությամբ:

2017-ը մեզ համար շատ կարեւոր տարի է: Պատրաստվում ենք «ագրեսիվ աճ» արձանագրել: Այժմ հասանելի ենք աշխարհի ավելի քան 100 կետում, սակայն ակնկալում ենք այդ թիվը տարեվերջին հասցնել 150-ի:

- Ավելի քան երկու տարի է, ինչ ծանոթ եք հայաստանյան ՏՏ ոլորտին: Ի՞նչ է պետք անել՝ ավելի զարգացած էկոհամակարգ ունենալու համար:

- Երբ երկու տարի առաջ եկա Հայաստան եւ փնտրում էի համատեղ աշխատելու վայրեր (Coworking space), այդպիսիք գրեթե չկային: Այսօր արդեն նման վայրերը բազմաթիվ են, ինչը հիանալի է: Կարծում եմ՝ էկոհամակարգին մեծ զարգացում կհաղորդի, եթե ավելանա բիզնես հրեշտակների թիվը, որոնք ներդրում կանեն վաղ փուլում գտնվող ստարտափներում: Սա թույլ կտա ունենալ ավելի շատ ընկերություններ, որոնք կհասնեն վենչուրային ներդրումների փուլին:
 
Երբ նոր էի տեղափոխվել Մեծ Բրիտանիա, այնտեղ այնքան էլ շատ ստարտափներ չկային: Այժմ դրանց թիվը կտրուկ ավելացել է: Պատճառն այն է, որ Մեծ Բրիտանիայի կառավարությունը հարկային արտոնություններ տրամադրեց այն մարդկանց, որոնք ստարտափում ներդրում են կատարում: Այնպես որ, նրանք իրենց ներդրած գումարի 70%-ը կարող են հետ ստանալ հարկային արտոնությունների տեսքով: Այս քայլը նպաստեց ներդրումների աճին:  

- Շատ ստարտափներ իրենց հիմնական խնդիրների շարքում նշում են մարքեթինգը: Ի՞նչ խորհուրդ կտաք նրանց:

- Մարքեթինգն ու վաճառքները, ամենայն հավանականությամբ, ամենակարեւորն են, եւ միայն տեխնոլոգիական լուծում մշակելը բավարար չէ: Հնարավոր է, որ ձեզ թվում է, որ լավ լուծում եք մշակել, սակայն եթե չգտնեք հաճախորդներ, որոնք այդ լուծման համար պատրաստ կլինեն վճարել, ապա դուք չեք ապացուցի, որ դա լավ լուծում է:  

Բավական ջանքեր են պահանջվում հաջողության հասնելու ճանապարհին, եւ կարեւոր է հասկանալ, որ ձախողելը նորմալ երեւույթ է: Այստեղ կարեւոր է սեփական գրպանից շատ ներդրում չանել, մինչեւ չունենանք այնպիսի պրոդուկտ, որ կկարողանաք վաճառել:

Մյուս խորհուրդս է՝ անընդհատ խոսե՛ք հաճախորդների հետ: Աշխատանքի՛ վերցրեք մեկին, որը հաճախորդներին կկարողանա հմուտ ձեւով ներկայացնել ձեր բիզնեսի առանձնահատկությունները կամ ինքնե՛րդ փորձեք ինքնուրույն զարգացնել հաղորդակցվելու եւ մարքեթինգի հմտությունները:

Կարեւոր է սովորել հաճախ լսել ՈՉ բառը: Այս ոլորտում այդ բառը սովորականից շատ եք լսելու, եւ միաժամանակ պետք է պատրաստ լինեք շարունակել վաճառել ձեր պրոդուկտը բոլորին: Ձեռներեցությունը բավական բարդ ուղի է, մարդիկ շատ են խոսում հաջողության մասին, սակայն այդ հաջողության հիմքում համառ աշխատանքն է: Այս ոլորտը էմոցիոնալ եւ ֆիզիկական տեսանկյունից հաճախ «ամերիկյան ոլորաններ» է հիշեցնում:

Իրականում միակ բանը, որը կարեւոր է, ԱՅՈ-ն է: Մենք խոսում ենք այն մասին, թե քանի հաճախորդ ունենք (50 կորպորատիվ հաճախորդ), սակայն դեռ հարց է, թե քանի ՈՉ ենք ստացել մեր գործունեության ընթացքում:

Նիցան Յուդանի հետ զրուցել է Նարինե Դանեղյանը