Ստեֆան Գանչեւ. Տարածաշրջանի հիմնական խնդիրը «գերինժեներությունն» է

2018թ. փետրվարի 8-9-ը Լատվիայի մայրաքաղաք Ռիգայում կայացել է TechChill տեխնոլոգիական միջոցառումը, որը հյուրընկալել էր շուրջ 2000 ներկայացուցչի ամբողջ աշխարհից:

Ստեֆան Գանչեւը Բուլղարիայում գործող LAUNCHub Ventures-ի գործընկերն է: Մինչ LAUNCHub Ventures-ը, աշխատել է France Telecom-ում՝ որպես նորարարությունների գծով ղեկավար:

Ստեֆան Գանչեւը բուլղարական տեխնո էկոհամակարգի ակտիվ դեմքերից է, DigitalK Conference եւ SiliconDrinkabout Sofia միջոցառումների կազմակերպիչներից:  

Itel.am-ի լրագրողը TechChill-ի շրջանակում զրուցել է Ստեֆան Գանչեվի հետ:

- Ո՞րն է LAUNCHub Venture-ի առաքելությունը:

- Հիմնականում փնտրում ենք բուլղարական ստարտափների, քանի որ ֆիզիկապես գտնվում ենք այդ երկրում, բայց մեր ռազմավարությունը տարածաշրջանային է՝ եւ դա լավ հնարավորություն է Կենտրոնական եւ Արեւելյան Եվրոպայի բոլոր լավ ձեռներեցների, այդ թվում՝ հայաստանցիների համար:

Սաղմնային կապիտալի ծավալները բավարար չեն տարածաշրջանում, այնպես որ մենք կարող ենք լրացնել այդ բացը: Լոնդոնում կամ Փարիզում, օրինակ, ստարտափները սաղմնային ներդրումներ ստանալու շատ հնարավորություններ ունեն: Նման հնարավորություններն այդքան էլ շատ չեն Արեւելյան Եվրոպայի տարածաշրջանում:

- Ի՞նչ գիտեք Հայաստանի ՏՏ ոլորտի մասին եւ որքանո՞վ եք հետաքրքրված համագործակցությամբ:

- Մինչ օրս շատ կապեր չենք ունեցել հայաստանյան ստարտափների հետ, բայց կարծում եմ՝ դա նաեւ կապված է էկոհամակարգի հասունացման հետ: Հնարավոր է՝ արդեն այսօր կարելի է ավելի շատ որակյալ հայկական ստարտափների հանդիպել, քան, օրինակ, երկու տարի առաջ:

Անշուշտ, հետաքրքրված ենք համագործակցությամբ, որի ամենաբնական ձեւը անհատների եւ հրեշտակ ներդրողների հետ շփումներն են:

Կարծում եմ՝ Հայաստանը, ընդհանուր առմամբ, ավելի լավ է իրեն դրսեւորում բիզնես եւ վաճառքների հարցում, քան Կենտրոնական եւ Արեւելյան Եվրոպայի շատ երկրներ:

Մեկ այլ կարեւոր հանգամանք է «հայկական մաֆիան»՝ Սփյուռքը: Այդ մարդկանց հետ շփումները կարող են օգուտ տալ, կարող եք նրանց որպես խորհրդատու օգտագործել, նրանք ձեզ կուղղորդեն դեպի պոտենցիալ հաճախորդներ, իսկ ավելի ուշ շրջանում կօգնեն ներկայանալ ներդրողներին:

- Հաճախ ստարտափները վենչուրային հիմնադրամներին դիմելիս շտապում են: Ո՞րն է ճիշտ ժամանակը նման պատասխանատու քայլի համար:  

- Առաջին հերթին, չեմ սիրում «դիմել» տերմինը: Դուք չեք դիմում վենչուրային հիմնադրամին: Դուք դրամահավաք եք անում, չէ՞ որ զրուցում եք փող ունեցող մարդկանց հետ: Երբեմն մարդիկ գալիս են մեզ հետ խոսելու, սակայն պատրաստ չեն լինում այդ զրույցին:

Եթե դուք գաղափարի փուլում եք, կարիք չկա, որ զրուցեք վենչուրային հիմնադրամների հետ: Փոխարենը կարող եք խոսել լոկալ բիզնես հրեշտակների, աքսելերատորների հետ:

Հաճախ, եթե անգամ ունեք պրոդուկտ, բայց դեռ չունեք եկամուտ, նույնպես վաղ է խոսել մեր պես հիմնադրամների հետ՝ հաշվի առնելով այն, որ մենք փնտրում ենք որոշակի նախնական եկամուտ, եթե անգամ այն փոքր է:  

Նախքան ներդրողներին դիմելը ստարտափներին խորհուրդ կտամ նախապես տնային աշխատանք կատարել եւ պարզել, թե որ ներդրողն է ճիշտ ձեր ստարտափի համար:  

- Ի՞նչն է պակասում եվրոպական տարածաշրջանին՝ ավելի շատ մրցակցային լինելու համար:

-Կարծում եմ՝ տարածաշրջանի հիմնական խնդիրներն են «գերինժեներությունը» եւ ամենօրյա վաճառքները: Իհարկե, երբ սկսում եք ստարտափ, ցանկանում եք միանգամից մտածել վաճառքի եւ մարքեթինգի ուղղությամբ, բայց ստարտափի հիմնադիրը գոնե շաբաթը մեկ անգամ պետք է մեկ քայլ հետ կատարի եւ քննարկի ռազմավարությունը՝ ինչ անել հաջորդիվ, ինչպիսի մոտեցում ցույց տալ հաճախորդներին: Սա այն է, ինչը տարածաշրջանի ստարտափները բավարար չափով չեն կատարում:

Մեկ այլ կարեւոր բան է արագությունը: Եվրոպական ստարտափները, ամերիկյանների համեմատ, դանդաղ են:

Մենք, օրինակ, շուրջ 5 տարի առաջ ներդրում կատարեցինք ամերիկյան ստարտափում, եւ միաժամանակ նույնպիսի վաճառքի մոդելով աշխատող մի շարք եվրոպական ստարտափներում: Այսօր ամերիկյան այդ ընկերությունը գնահատվում է $500 մլն եւ տարեկան միլիոնավոր դոլարների վաճառքներ է իրականացնում: Բուլղարիայում գտնվող ստարտափն իր հերթին գնահատվում է ոչ ավելի քան $10 մլն, եւ վաճառքից մեկ միլիոն է տարեկան ստանում: Եվ սա այն դեպքում, երբ երկու ընկերությունները գործունեությունը մեկնարկել են միաժամանակ՝ նմանատիպ վաճառքի մոդելով:

Ստեֆան Գանչեւի հետ զրուցել է Նարինե Դանեղյանը